Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en belasting, wat speelt er allemaal?
Wie door een erfenis of schenking in het bezit komt van een lopend familiebedrijf, moet langs de kassa van de Belastingdienst. Maar, het is mogelijk het bedrijf binnen de familie voort te zetten, en geen of veel minder belasting te betalen. Dat kan via de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), ook wel bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF). Deze BOR ligt nu bij overheid en politiek onder het vergrootglas. Er zou veel misbruik van gemaakt worden. Er is een nieuwe regeling in de maak. Wat is er aan de hand?
Bedrijfsopvolgingsregeling: scheelt veel belasting
De BOR is bedoeld om bedrijfsopvolging binnen de familie fiscaal-vriendelijk mogelijk te maken. De BOR houdt in dat iemand die een bedrijf erft of als geschenk krijgt, de normale belastingen hierover flink kan verlagen. Het gaat om inkomstenbelasting en erf- of schenkbelasting. Familiebedrijven spelen een grote rol in onze economie. Er zijn er zo’n 275.000, goed voor ca. 70% van alle bedrijven tot 50 werknemers. Rond 30% van alle werknemers werkt bij een familiebedrijf (bron: CBS). Dit alles betekent dat de BOR een belangrijke regeling is in Nederland.
Vrijstellingen
Er gelden diverse vrijstellingen binnen de BOR. Daarbovenop is ook nog 10 jaar uitstel van betaling mogelijk voor de nog wel te betalen erf- of schenkbelasting. Dankzij de vrijstellingen kan het familiebedrijf doorgegeven worden aan een volgende generatie. Vooral voor boeren Is de BOR de enige manier om het bedrijf in de familie voort te zetten. Het toepassen van de BOR gaat niet automatisch maar via een aanvraag. De BOR geldt alleen voor actieve ondernemingen. Pensioen- of stamrechtbv’s vallen hier dus niet onder. Informatie over de BOR van de Belastingdienst zelf is hier te vinden.
Bedrijf of aandelen daarin erven
De BOR is helaas vrij ingewikkeld. Momenteel (2022) is een ondernemingsvermogen tot afgerond 1.100.000 Euro helemaal vrijgesteld van erfbelasting. Hierbij tellen zaken als een bedrijfspand ook mee. Is het bedrijfsvermogen hoger dan 1.100.000? Dan geldt over de rest een tweede vrijstelling van 83%. Onderstaand rekenvoorbeeld maakt dat makkelijker te begrijpen. De vrijstellingen gaan over het bedrijf en gelden dus niet per erfgenaam.
BOR Rekenvoorbeeld
Stel een broer en zus erven samen een bedrijf met een waarde van 4 miljoen Euro. Er geldt 100% vrijstelling tot afgerond ca. 1.100.000 Euro. De broer en zus hebben dan elk vrijstelling over de helft van 1.100.000, dus 550.000 per persoon. Hierover hoeven ze dus niets te betalen. Daarbovenop komt de tweede vrijstelling van 83% over de rest: 4 miljoen - 1.100.000 = 2.900.000. De tweede vrijstelling is dan per persoon 83% van 1.450.000 = 1.203.500. Totaal is de vrijstelling 1.753.500 per persoon. Over het restant van 246.500 per persoon moet wel erfbelasting worden betaald. Maar er is 10 jaar uitstel mogelijk. Er komt dan wel rente bij.
Zonder de BOR zou de belasting veel hoger zijn. Gemiddeld is die totale belasting normaal ca. 40%. Met de BOR is dat slechts rond de 4%. Bij de voorgestelde nieuwe regeling wordt de totale belastingdruk zo’n 30%. Logisch dat dit dus voor veel onrust zorgt.
Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?
Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?
Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.
Heet hangijzer: de waardebepaling
Hoeveel is het bedrijf waard? Het is natuurlijk enorm belangrijk dat dit regelmatig en duidelijk afgestemd is met de Belastingdienst. Dus bij leven door de bedrijfseigenaar en de accountant. Achteraf, na een overlijden, is discussie hierover nogal vervelend. Ook is het belangrijk duidelijkheid te hebben over wat precies wel en niet onder het ondernemingsvermogen valt. Hierbij zijn de zogenaamde vermogensetiketteringsregels voor de inkomstenbelasting van toepassing. Met name bij vastgoed-bv’s en kasgeld-bv speelt dit. Hierover zijn de nodige rechtszaken gevoerd, tot aan de Hoge Raad. Ook de Handleiding vastgoedexploitanten van de Belastingdienst zelf biedt interessante informatie.
Zijn er nog meer voorwaarden?
Ja, die zijn er zeker. Zo moet de onderneming tenminste 1 jaar in bezit van de overledene (de erflater) geweest zijn. Ook moet de erfgenaam het bedrijf nog minimaal 5 jaar voortzetten. Bij het erven van aandelen in een bedrijf moeten die ook 5 jaar in bezit van de erfgenaam blijven. Er gelden nog meer voorwaarden, bijvoorbeeld voor een holding-bv. En ook bij schenking gelden weer andere voorwaarden. Een specialist kan hierbij helpen.
Hoe zit het met aandelen?
Bij zogenaamde gecertificeerde of preferente aandelen is toepassing van de BOR ook mogelijk. Bij cumulatief preferente aandelen kan de BOR van toepassing zijn als deze aandelen zijn uitgegeven voor de bedrijfsopvolging. De erfgenaam moet al tenminste 5% van deze aandelen bezitten. De Belastingdienst noemt dit een ‘specifieke situatie’. Dit is nogal complexe materie. Het is zeker nodig om hierbij een specialist in te schakelen.
En dan nu: de politieke discussie
Zowel de Belastingdienst zelf als de politiek heeft kritiek op de BOR. De Belastingdienst ziet met name bij vastgoed oneigenlijk gebruik van de BOR. Ook vindt de Belastingdienst de regeling ‘riant’.
In de politiek zijn er geluiden om de regeling af te schaffen of in te perken. Zo zou deze regeling veel te ruim zijn omdat ook hele rijke ondernemers er van profiteren (of eigenlijk: hun erfgenamen). En omdat er via constructies geprobeerd wordt om ook beleggingsvermogen onder de BOR te laten vallen. Het Ministerie van Financiën werkt aan beperking van de BOR. Een nieuwe regeling is in de maak. Alle regelingen rondom bedrijfsopvolging en bedrijfsoverdracht liggen daarbij onder de loep.
door Hubert Jan Lambooy
Als jurist heeft Hubert Jan veel ervaring in de financiële sector. Zo heeft hij bij diverse levensverzekeraars samengewerkt met vermogensbeheerders en beleggingsfondsen. Hierdoor heeft hij een goed beeld gekregen van de juiste criteria, waarop deze beleggingsinstellingen het best beoordeeld kunnen worden. Bij Vermogensbeheer.nl begeleidt hij vermogende particulieren, ondernemers, stichtingen en instellingen die op zoek zijn naar een goede en passende vermogensbeheerder.
Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?
Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?
Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.