Beleggingsproducten overspoelen de markt

Steeds vaker vragen consumenten onze mening over bepaalde beleggingsproducten. Het aanbod aan beleggingsmogelijkheden is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Beleggingsproducten als vastgoedfondsen, private equity fondsen, hedgefunds, hypotheekfondsen, private debt fondsen, notes, warrants, CFD’s, crowdfunding en cryptofondsen.

Als Vermogensbeheer.nl richten wij ons primair op de markt van vermogensbeheerders en niet op beleggingsproducten. We beoordelen vermogensbeheerders en maken deze beleggingsondernemingen transparant en vergelijkbaar voor de consument die zijn of haar geld wil laten beleggen door een professional. Deze vermogensbeheerders beleggen voor hun klanten in aandelen en/of obligaties. Daarnaast kunnen ze ervoor kiezen om een deel te beleggen in dit soort alternatieve beleggingsproducten. 

Wij beoordelen en vergelijken dus geen specifieke beleggingsproducten, maar wij vinden er wel wat van. Gezien de enorme toename van al deze producten, geeft Frits van Manen van Vermogensbeheer.nl hier graag zijn kritische blik over.  

Kritische houding en onderzoekende mindset is nodig

Als u een beleggingsproduct overweegt, is het belangrijk kritisch te zijn. De aanbieders van deze beleggingsproducten spelen namelijk vaak handig in op de behoefte aan een aantrekkelijk rendement met een gering risico. Het verleden heeft echter veelvuldig laten zien dat het ook flink mis kan gaan met bepaalde beleggingsproducten. 

Om te voorkomen dat u later spijt krijgt, is het belangrijk dat u zich erin verdiept. Dat betekent voldoende onderzoek doen en dus ook de “kleine lettertjes” en/of prospectus gaan lezen en duiden. In staat zijn het beleggingsproduct goed te doorgronden voordat u erin gaat beleggen. Als u daar geen tijd voor heeft of geen zin in heeft, kunt u beter niet ingaan op dit soort aanbiedingen. Pas als u door het vaak mooie marketingverhaal heen kunt kijken, kunt u een goede beslissing nemen. We helpen u graag op weg met de 10 belangrijkste vragen die u zou moeten stellen.    

De 10 belangrijkste vragen bij het kiezen van een beleggingsproduct:

1. Is het geprognosticeerde rendement realistisch?

Waar is de rendementsprognose op gebaseerd? Welke historische rendementen vormen de basis voor het genoemde rendement? Een rendementsprognose zonder een goede onderbouwing ervan is niet zoveel waard. Wees alert bij beleggingsproducten met een hoog te verwachten rendement. Rendement en risico gaan namelijk hand in hand. Een hoog rendement betekent automatisch dat beleggers een hoger risico lopen. Dat is een belangrijke wetmatigheid in de wereld van beleggen.

Via social media worden geregeld grote beloftes gedaan. Eind 2023 gebeurt dat bij een door “finfluencers” gepromoot beleggingsplatform. Het platform presenteerde zichzelf als specialist in geautomatiseerde arbitrage en beweerde, met behulp van zogenaamde arbitragebots, te kunnen profiteren van kleine prijsverschillen tussen valuta. Daarbij werden consumenten maandelijkse rendementen van maar liefst 4 tot 5 procent in het vooruitzicht gesteld. Honderden beleggers verloren uiteindelijk hun geld toen het bedrijf failliet werd verklaard. 

Een bekende uitdrukking in deze is “If it is too good to be true, it probably is”. Producten die gouden bergen beloven zijn bij voorbaat al verdacht. Als een aanbieder beweert structureel een heel hoog rendement te realiseren, waarom hebben ze dan uw geld nog nodig? Dan zouden professionele vermogensbeheerders in de rij staan voor dit soort beleggingsproducten. De aanbieder zou uw “kleingeld” dan helemaal niet nodig hebben.

2. Is het beleggingsproduct voldoende liquide?

Kunt u er tussentijds geheel uitstappen, dus mee stoppen? Welke voorwaarden gelden daarbij? Wat gebeurt er als heel veel beleggers tegelijkertijd uit willen stappen?

Als een aanbieder laat weten dat u op elk moment kunt uitstappen, is dat in de praktijk niet altijd een garantie. Recent hebben we dat weer gezien bij een vastgoedfonds. Dividendbetalingen werden geschrapt en het fonds moest vastgoed verkopen. Particuliere beleggers die hun geld terug willen, moeten wachten.

Professionele vermogensbeheerders kiezen er vaak voor om alternatieve beleggingsproducten slechts beperkt op te nemen in de portefeuille van hun cliënten, vooral vanwege de lage liquiditeit die kenmerkend is voor veel van deze beleggingen.

3. Heeft de aanbieder een vergunning?

In Nederland is een vergunning wettelijk verplicht om beleggingsproducten aan te bieden aan particuliere beleggers. Dit ter bescherming van de consument. Maar let op! Regelmatig worden er beleggingsproducten aangeboden met een minimale inleg van €100.000 en dat is met een reden. Voor beleggingsproducten waarbij de minimale investering een ton bedraagt, geldt voor de aanbieders ervan namelijk een vrijstelling van de AFM-vergunningplicht. De reden hierachter is dat de wetgever aanneemt dat mensen die zulke hoge bedragen investeren voldoende deskundig zijn om de risico’s van hun beleggingen zelfstandig in te schatten. U belegt dan buiten AFM toezicht en er geldt geen prospectusplicht voor de aanbieder. 

Als het “product” een persoon is die beweert over bijzondere beleggingstalenten te beschikken, pas dan goed op. Check of deze persoon wel een vergunning heeft. Laat uw geld nooit beleggen door een adviseur die niet onder toezicht staat van de AFM. 

In het verleden is het al vaak misgegaan omdat mensen dit niet checken en te makkelijk vertrouwen op de “blauwe ogen” van iemand. Ook recent hebben we weer een aantal voorbeelden gehad waarbij dit helemaal mis is gegaan en beleggers hun geld kwijt zijn geraakt (wonderbeleggers Max R, en Corina de J.). Iedereen kan zelf online bij de AFM de vergunning checken.

4. Is er voldoende spreiding?

De consument die zelf in dit soort beleggingsproducten stapt, moet er ook zelf voor zorgen dat er voldoende spreiding is binnen het totaal belegde vermogen. Wij merken dat niet iedereen zich hier voldoende bewust van is. Een goede spreiding van de beleggingen zorgt ervoor dat het risico op grote verliezen flink afneemt. Bij een goede spreiding ontstaat er een betere rendement/risico verhouding.

De gevolgen van een geringe spreiding kunnen groot zijn, als een te groot deel van het belegd vermogen te geconcentreerd belegd is. We zien dat recent bijvoorbeeld bij mensen die via een crowdfundingplatform gericht op duurzame investeringen in de problemen zijn gekomen. Investeringen via dit platform vinden plaats in een geconcentreerde duurzame sector. Als de marktomstandigheden voor groene investeringen dan verslechteren, zoals nu het geval is, ontstaat er meteen een groot probleem bij beleggers die een te groot deel van hun vermogen via deze manier belegd hebben. 

Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?

Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?

Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.

Gratis Selectierapport

5. Is het beleggingsproduct te complex? 

In het verleden heeft de markt al veel ervaring opgedaan met complexe beleggingsproducten die soms zo ingewikkeld waren dat ze alleen door “insiders” begrepen werden. We zien weer een toename van ingewikkelde gestructureerde beleggingsproducten zoals “structured notes”. In Nederland werden notes vooral populair en veel aangeboden aan beleggers in de jaren voorafgaand aan de financiële crisis van 2008.

De VEB (Vereniging van Effectenbezitters) heeft een goed artikel geschreven over complexe gestructureerde beleggingsproducten en adviseert: “Begrijp je het product niet helemaal, of kun je de kosten niet geheel doorgronden, beleg er dan niet in.” 

Ook de AFM is er duidelijk over: “Check de aanbieder, beleg met geld dat gemist kan worden en investeer alleen in beleggingen die je ook begrijpt”.

6. Wat gebeurt er bij een faillissement?

Wie is de uitgevende instelling van het beleggingsproduct? Welke credit rating heeft deze instelling? Wat gebeurt er als deze onderneming in de problemen komt of failliet gaat? We noemen dit het tegenpartijrisico. Het risico dat de uitgevende partij van een beleggingsproduct haar financiële verplichtingen niet nakomt.

In 2008 werden Nederlandse beleggers hard getroffen door het faillissement van Lehman Brothers. Veel particulieren hadden "Lehman Notes" en andere gestructureerde producten van Lehman Brothers. 

Veel Nederlandse beleggers wisten destijds niet volledig dat ze belegden in notes die door Lehman Brothers waren uitgegeven of dat het uiteindelijke risico bij Lehman lag. Veel structured notes werden via banken en tussenpersonen aangeboden met de nadruk op aantrekkelijke rendementen, zonder dat de complexe structuur en de rol en het risico van Lehman Brothers als uitgevende partij expliciet werd uitgelegd.

7. Hoe hoog zijn de kosten? 

Wat zijn de totale kosten van het beleggingsproduct? Kosten zijn direct van invloed op de hoogte van het rendement, dus hoge kosten zorgen voor een lager rendement. Als er geen of onvoldoende transparantie is over de exacte hoogte van alle kosten, dan is dat een duidelijke “red flag”.  

8. Wat zijn de beleggingsrisico’s?

Wat is het risico van de belegging en past dit risico bij uw persoonlijke risicoprofiel? Bestaat er een tegenpartijrisico? Dit is het risico dat de uitgevende partij van het beleggingsproduct haar financiële verplichtingen niet nakomt.  

9. Zijn er betere alternatieven?

Zijn er betere vergelijkbare beleggingsproducten op de markt. Bijvoorbeeld met lagere kosten of met een lager tegenpartijrisico. Het vergelijken van beleggingsproducten is belangrijk. U doet uzelf tekort als u ingaat op de eerste de beste aanbieding. Door producten te vergelijken gaat u vanzelf meer leren over de producten wat weer helpt bij de overweging om erin te beleggen of niet.

10. Past het beleggingsproduct bij mij? 

Een goed beleggingsproduct is niet automatisch een passend beleggingsproduct. In het grote aanbod van beleggingsproducten zitten ook prima producten. Producten waar ook professionele partijen in beleggen voor hun klanten. Maar als een product van zichzelf goed is, wil dat nog niet zeggen dat het ook automatisch passend is. Passend bij de persoon en ook qua omvang passend binnen de totale beleggingsportefeuille van iemand.

Het verschil tussen kiezen voor een vermogensbeheerder of voor een beleggingsproduct

Een vermogensbeheerder ontzorgt haar klanten doordat zij het volledige beleggingsproces, van analyse, selectie, transacties tot monitoring en bijstelling van de beleggingsportefeuille, overneemt van de klant. De klant hoeft daardoor niet zelf de financiële markten te volgen, complexe beslissingen te nemen of zich te verdiepen in beleggingsmogelijkheden, regels en risico’s.

Professionele vermogensbeheerders benaderen het beleggingsproces systematisch en rationeel, onafhankelijk van paniek op de financiële markten, hebzucht of impulsieve beslissingen. Vermogensbeheerders hebben ook een zorgplicht. Deze zorgplicht houdt onder meer in dat de beheerder het risicoprofiel, de wensen, doelen en kennis van de cliënt moet inventariseren en het beleggingsbeleid daarop moet afstemmen.

Bij de keuze voor een beleggingsproduct wordt u in wezen zelf de “vermogensbeheerder” van uw beleggingen. U moet dit dan allemaal zelf kunnen en doen. Uiteraard bespaart u dan wel de kosten van een vermogensbeheerder.

Bij een vermogensbeheerder geen risico bij faillissement

Als u kiest voor een vermogensbeheerder, loopt u geen tegenpartijrisico. Een vermogensbeheerder opent op uw naam een effectenrekening bij een depotbank. Gaat de vermogensbeheerder failliet, dan kunt u ervoor kiezen de beleggingen zelf te gaan beheren of een andere vermogensbeheerder in te schakelen.

De depotbank bewaart uw effecten via het systeem van de Wet giraal effectenverkeer (Wge). Dit betekent dat de effecten op uw eigen naam staan. Mocht de depotbank niet meer aan zijn verplichtingen kunnen voldoen en failliet worden verklaard, dan kan er nooit aanspraak worden gemaakt op uw effecten. Uw effecten vallen buiten de boedel van de bank.

door Frits van Manen

Frits is partner bij Vermogensbeheer.nl en heeft ervaring als beleggings- en vermogensadviseur bij een grote Nederlandse bank en fondshuis. Frits begeleidt vermogende particulieren, ondernemers, stichtingen en instellingen die op zoek zijn naar een goede en passende vermogensbeheerder.

Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?

Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?

Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.

Gratis Selectierapport